Entrée |
hitan > itana
(ita)
|
Partie du discours | verbe passif
|
Explications en malgache | Robohina mba hankanesana erỳ an-dafin-drano; vikinina mba hahatongavana erỳ an-dafin-kady: Sarotra itana itỳ rano itỳ izany fa lalina / Mora itana ve io hady io? [1.1]
|
Explications en anglais | To be crossed, as a river, a valley, etc. [1.7]
|
Explications en français | Qu'on passe, qu'on traverse, qu'on franchit.
Mora itana ny rano eto (il est facile de passer la rivière ici) /
Sarotra itana io hady io (il est difficile de franchir ce fossé) [1.3]
|
| Qu'on traverse, comme une rivière, une vallée, etc [1.8]
|
Morphologie |
Présent : |
itana,
itako,
itanao,
itany,
itantsika,
itanay,
itanareo,
itan',
itan-,
itam-,
ita- |
Passé : |
nitana,
nitako,
nitanao,
nitany,
nitantsika,
nitanay,
nitanareo,
nitan',
nitan-,
nitam-,
nita- |
Futur : |
hitana,
hitako,
hitanao,
hitany,
hitantsika,
hitanay,
hitanareo,
hitan',
hitan-,
hitam-,
hita- |
Impératif : |
itao |
|
Mots composés |
|
|
Entrée |
hitan > itana
(ita)
|
Partie du discours | verbe relatif
|
Explications en français | [1.3]
|
Morphologie |
Présent : |
itana,
itako,
itanao,
itany,
itantsika,
itanay,
itanareo,
itan',
itan-,
itam-,
ita- |
Passé : |
nitana,
nitako,
nitanao,
nitany,
nitantsika,
nitanay,
nitanareo,
nitan',
nitan-,
nitam-,
nita- |
Futur : |
hitana,
hitako,
hitanao,
hitany,
hitantsika,
hitanay,
hitanareo,
hitan',
hitan-,
hitam-,
hita- |
Impératif : |
itao |
|
|
Entrée |
hitan > hita
|
Partie du discours | participe
|
Explications en malgache | Tazana, voatsipalotry ny maso: Hitanao ve ry vorona ambony hazo iry? Miseho rehefa avy notadiavina: Hitako ilay solomasoko very Voazaha ary fantatra: Efa hitanao ve ilay trano tianao hovidina Fantatra: Hitako ny hevitrao [1.1]
|
Explications en anglais | Seen; found [1.7]
|
Explications en français | Vu, trouvé [1.3, 1.8]
|
| Découvert, inventé; su, connu, compris, deviné [1.3]
|
Exemples |
1 | Hitako teny an-tsena izy (Je l'ai vu au marché)
[1.3]
|
2 | Hitako ny bokiko very (J'ai trouvé le livre que j'avais perdu)
[1.3]
|
3 | Hitako ny ataonao (Je vois, je sais ce que vous faites)
[1.3]
|
4 | Hitako ny hevitrao (Je connais votre pensée)
[1.3]
|
|
Morphologie |
Présent : |
hita,
hitako,
hitanao,
hitany,
hitantsika,
hitanay,
hitanareo,
hitan',
hitan-,
hitam- |
Passé : |
hita,
hitako,
hitanao,
hitany,
hitantsika,
hitanay,
hitanareo,
hitan',
hitan-,
hitam- |
Futur : |
ho hita,
ho hitako,
ho hitanao,
ho hitany,
ho hitantsika,
ho hitanay,
ho hitanareo,
ho hitan',
ho hitan-,
ho hitam- |
|
Dérivés |
Mots composés |
|
Titres |
|
|
Entrée |
hitan > hità
|
Partie du discours | nom
|
Explications en malgache | [Tanosy]
Setroka [1.78]
|
|
Entrée |
hitan > mita
(ita)
|
Partie du discours | verbe actif
|
Explications en malgache | Mirobo-drano ho eny an-dafindrano: Tery ambonimbony izahay no nita (rano) Mitsaka Mandeha andakana: Nita lakana izahay vao tonga teny an-tanàna Tonga eny an-dafin' ny hady, lohasaha: Nita tory an-dafin' ny lohasaha ny omby ny tolakandro [1.1]
|
Explications en anglais | To pass over to the other side of [1.7]
|
Explications en français | Passer au delà de [1.8]
|
Morphologie |
Présent : |
mita |
Passé : |
nita |
Futur : |
hita |
Impératif : |
mità |
|
Mots composés |
|
Proverbes |
|
Entrée |
hitan > mità
(ita)
|
Partie du discours | impératif du verbe actif mita
|
Explications en malgache | [1.1]
|
Explications en français | [1.3]
|
|
Entrée |
hitan > mita
|
Partie du discours | verbe actif
|
Explications en malgache | [Taisaka]
Mitana, mandray [1.78]
|
|
Entrée |
hitan > mita
|
Partie du discours | nom
|
Explications en malgache | Karazan' ahitra manitra [1.1]
|
Vocabulaire |
|
Entrée |
hitan > mita
|
Partie du discours | nom
|
Explications en français | (de ita : action de traverser les rivières à gué). Ce mot avait une lourde signification : dans un pays où les crocodiles pullulaient, traverser à gué était toujours dangereux. Mais c'était de plus un des procédés les plus utilisés pour les ordalies ou jugements de Dieu : lorsque quelqu'un était présumé coupable, on l'obligeait à traverser à gué ou à la nage une rivière infestée de ces Sauriens.
De nombreuses plantes ont été utilisées comme talisman protecteur ; on en préparait aussi des bains de vapeur avant de s'immerger. Sont encore connus sous ce nom, bien que la pratique soit abandonnée depuis longtemps :
[Merina]
Scirpus corymbosus L. (Cyperaceae).
Talisman contre les crocodiles ; employé aussi comme philtre (Grandidier). Usages en spaterie
[Betsileo, Betsimisaraka]
Cyperus articulatus L. (Cyperaceae). La souche et rhizome, surtout après séchage, sont odoriférants. On les brûle, comme encens, dans les cérémonies religieuses.
On en faisait des bains de vapeurs pour se protéger des crocodiles et cette pratique a été conservée contre les risques les plus divers.
Voir Malzac, Descheemaeker, etc. Porte de nombreux autres noms à travers l'île
bitono,
moita,
tsimitamita,
vondoha, etc.
[Mahafaly]
Gonioma malagasy Markgr. & Boiteau (Apocynaceae).
Arbre à bois dur, utilisé à faire des talismans contre les crocodiles alcaloïdes en cours d'études.
[1.196]
|
Nom scientifique | Cyperus articulatus, Gonioma malagasy, Scirpus corymbosus |
Vocabulaire |
|
Entrée |
hitan > mita
(ita)
|
Partie du discours | verbe actif
|
Explications en malgache | Mirobo-drano ho eny an-dafindrano: Tery ambonimbony izahay no nita (rano) Mitsaka Mandeha andakana: Nita lakana izahay vao tonga teny an-tanàna Tonga eny an-dafin' ny hady, lohasaha: Nita tory an-dafin' ny lohasaha ny omby ny tolakandro [1.1]
|
Explications en anglais | To pass over to the other side of [1.7]
|
Explications en français | Passer au delà de [1.8]
|
Morphologie |
Présent : |
mita |
Passé : |
nita |
Futur : |
hita |
Impératif : |
mità |
|
Mots composés |
|
Proverbes |
|
Entrée |
hitan > mità
(ita)
|
Partie du discours | impératif du verbe actif mita
|
Explications en malgache | [1.1]
|
Explications en français | [1.3]
|
|
Entrée |
hitan > mita
|
Partie du discours | verbe actif
|
Explications en malgache | [Taisaka]
Mitana, mandray [1.78]
|
|
Entrée |
hitan > mita
|
Partie du discours | nom
|
Explications en malgache | Karazan' ahitra manitra [1.1]
|
Vocabulaire |
|
Entrée |
hitan > mita
|
Partie du discours | nom
|
Explications en français | (de ita : action de traverser les rivières à gué). Ce mot avait une lourde signification : dans un pays où les crocodiles pullulaient, traverser à gué était toujours dangereux. Mais c'était de plus un des procédés les plus utilisés pour les ordalies ou jugements de Dieu : lorsque quelqu'un était présumé coupable, on l'obligeait à traverser à gué ou à la nage une rivière infestée de ces Sauriens.
De nombreuses plantes ont été utilisées comme talisman protecteur ; on en préparait aussi des bains de vapeur avant de s'immerger. Sont encore connus sous ce nom, bien que la pratique soit abandonnée depuis longtemps :
[Merina]
Scirpus corymbosus L. (Cyperaceae).
Talisman contre les crocodiles ; employé aussi comme philtre (Grandidier). Usages en spaterie
[Betsileo, Betsimisaraka]
Cyperus articulatus L. (Cyperaceae). La souche et rhizome, surtout après séchage, sont odoriférants. On les brûle, comme encens, dans les cérémonies religieuses.
On en faisait des bains de vapeurs pour se protéger des crocodiles et cette pratique a été conservée contre les risques les plus divers.
Voir Malzac, Descheemaeker, etc. Porte de nombreux autres noms à travers l'île
bitono,
moita,
tsimitamita,
vondoha, etc.
[Mahafaly]
Gonioma malagasy Markgr. & Boiteau (Apocynaceae).
Arbre à bois dur, utilisé à faire des talismans contre les crocodiles alcaloïdes en cours d'études.
[1.196]
|
Nom scientifique | Cyperus articulatus, Gonioma malagasy, Scirpus corymbosus |
Vocabulaire |
|
Entrée |
hitan > hita
|
Partie du discours | participe
|
Explications en malgache | Tazana, voatsipalotry ny maso: Hitanao ve ry vorona ambony hazo iry? Miseho rehefa avy notadiavina: Hitako ilay solomasoko very Voazaha ary fantatra: Efa hitanao ve ilay trano tianao hovidina Fantatra: Hitako ny hevitrao [1.1]
|
Explications en anglais | Seen; found [1.7]
|
Explications en français | Vu, trouvé [1.3, 1.8]
|
| Découvert, inventé; su, connu, compris, deviné [1.3]
|
Exemples |
1 | Hitako teny an-tsena izy (Je l'ai vu au marché)
[1.3]
|
2 | Hitako ny bokiko very (J'ai trouvé le livre que j'avais perdu)
[1.3]
|
3 | Hitako ny ataonao (Je vois, je sais ce que vous faites)
[1.3]
|
4 | Hitako ny hevitrao (Je connais votre pensée)
[1.3]
|
|
Morphologie |
Présent : |
hita,
hitako,
hitanao,
hitany,
hitantsika,
hitanay,
hitanareo,
hitan',
hitan-,
hitam- |
Passé : |
hita,
hitako,
hitanao,
hitany,
hitantsika,
hitanay,
hitanareo,
hitan',
hitan-,
hitam- |
Futur : |
ho hita,
ho hitako,
ho hitanao,
ho hitany,
ho hitantsika,
ho hitanay,
ho hitanareo,
ho hitan',
ho hitan-,
ho hitam- |
|
Dérivés |
Mots composés |
|
Titres |
|
|
Entrée |
hitan > hità
|
Partie du discours | nom
|
Explications en malgache | [Tanosy]
Setroka [1.78]
|
|